EHBO bij letsel aan de arm of schouder

Letsel aan de arm of schouder komt vaak voor na ongevallen met de fiets of brommer, na valpartijen en tijdens het sporten. Het slachtoffer kan aan allerlei soorten letsel lijden, zoals een botbreuk, kneuzing of verstuiking. Het is belangrijk dat een eerste hulpverlener hierbij de juiste hulp verleent, zodat verergering van het letsel wordt voorkomen en het slachtoffer niet in paniek raakt.

Wat voor soorten letsel voor de arm en schouder zijn er?  

Er zijn verschillende soorten letsels mogelijk aan de arm of schouder en het kan soms moeilijk vast te stellen zijn wat er precies aan de hand is. Bij letsel aan de schouder komt het vaak voor dat het sleutelbeen gebroken is, wat bijvoorbeeld vaak bij sporters gebeurt. Een sleutelbeenbreuk kan een indirecte breuk zijn, bijvoorbeeld als na een val op de zijkant van de arm de kracht via de botten naar het sleutelbeen wordt geleid. Het sleutelbeen kan echter ook breken door directe kracht bij een val op de schouder. Een ander veel voorkomend schouderletsel is een schouder uit de kom, wat kan gebeuren door een plotselinge ruk aan de arm of een val op een uitgestrekte arm of elleboog.

Letsel aan de arm komt ook veel voor, zoals een gebroken boven- of onderarm, elleboog of pols. Bovendien kan de elleboog uit de kom raken, wat ontstaat na een val op de elleboog als de romp wordt gedraaid. Andere vormen van armletsel zijn een tennisarm en golfarm of -elleboog. Hierbij ontstaan kleine scheurtjes in de aanhechten van de spieren op het bot door herhaaldelijke overbelasting. Bij een tennisarm gebeurt dit aan de buitenkant van de elleboog, en bij een golfarm is het juist aan de binnenkant van de elleboog.

Hoe eerste hulp verlenen bij pijn aan de arm of schouder?  

Als EHBO’er kunt u een aantal dingen doen om hulp te verlenen bij pijn aan de arm of schouder. Afhankelijk van het type letsel kunt u de volgende dingen doen:

Bel 112 als de huidskleur verandert en blauw of bleek kleurt, het slachtoffer hevige pijn heeft en bij open botbreuken. Neem bij andere soorten letsel aan de arm of schouder contact op met de huisarts.  

Zorg ervoor dat het slachtoffer niet onnodig beweegt en dek een eventuele wond alleen losjes af.  

Laat het slachtoffer zelf de arm vasthouden bij een botbreuk of ontwrichting. Volgens de nieuwe richtlijnen wordt een mitella aanleggen niet meer aangeleerd aan EHBO’ers.  

Verwijder voorzichtig sieraden van het gewonde lichaamsdeel om beknelling door zwellingen te voorkomen.  

Koel eventueel de arm of schouder minimaal 10 en maximaal 20 minuten met een cold pack, behalve als sprake is van een duidelijke ontwrichting of breuk. Stop met koelen als het slachtoffer aangeeft dat het onaangenaam is.  

Wilt u alles leren over het verlenen van eerste hulp bij letsel aan de arm of schouder en andere vormen van EHBO? Daarvoor biedt Preventief een allesomvattende cursus EHBO aan, die volgens de richtlijnen van het Oranje Kruis is opgesteld. Of leer door gekwalificeerde instructeurs met jarenlange ervaring om code 95 te halen of ontvang de training VCA Vol. Bij Preventief bereiden we u of uw medewerkers optimaal voor op noodsituaties in het dagelijks leven en op de werkvloer. Vraag ons om de mogelijkheden en wij nemen u mee in ons opleidingsaanbod.